Na warszawskich Stegnach dobiegły końca XIII Targi Wydawców Katolickich, których organizatorami byli: Stowarzyszenie Wydawców Katolickich i Wydawnictwo Księży Marianów MIC. Patronat honorowy nad tymi Targami ‘jedynymi takimi na świecie’ – jak mówił o nich w ubiegłym roku ks. biskup Ignacy Jeż – sprawowali: prof. Lech Kaczyński, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, ks. kardynał Józef Glemp, Prymas Polski, Kazimierz Michał Ujazdowski, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Adam Struzik, Marszałek Województwa Mazowieckiego, oraz prof. Hanna Gronkiewicz-Waltz, Prezydent m.st. Warszawy. W ciągu trzech targowych dni imprezę odwiedziło blisko 6000 osób, które miały możność spotkania się z niemal 90 autorami i gośćmi, uczestniczącymi w panelach dyskusyjnych bądź też promującymi swoje książki. Odbyły się w tym czasie 23 panele oraz kilkadziesiąt spotkań z autorami na stoiskach wydawnictw, wiele tytułów zaś miało na Targach swoją premierę.

Gościem Honorowym tegorocznych Targów było Stowarzyszenie Mediów Katolickich [Katolischer Medienverband] reprezentujące katolickich edytorów z Niemiec, Szwajcarii i Austrii. Na targach pokazano publikacje 18 wydawców [m.in. tak znanych oficyn jak: Patmos, Herder, Tyrolia czy niemiecki Weltbild]. Ponadto były też wydawnictwa z Francji [Editions du Jubile], Włoch [Edizioni San Paolo] i Watykanu [Libreria Editrice Vaticana]. 

Spośród polskich wydawców oferujących książkę religijną byli wszyscy najwięksi [WAM, Znak, Pallottinum, W drodze, Księgarnia św. Wojciecha, Księgarnia św. Jacka, Salwator, Wydawnictwo M, Edycja św. Pawła, Biały Kruk czy IW PAX]. Na Targach można było spotkać i porozmawiać z ks. abpem Kazimierzem Nyczem, prof. Anną Świderkówną, ks. Markiem Dziewieckim, o. Leonem Knabitem OSB, ks. prof. Grzegorzem Rysiem czy red. Janem Pospieszalskim.

Otwierając Targi, ks. Prymas Józef Glemp powiedział m.in. że „choć myśl ludzka rozchodzi się, poczynając od papirusów, poprzez pracę benedyktyńską, dzieło Gutenberga, aż po Internet, to nie eliminuje to książki, zwłaszcza tej, która podejmuje temat religijny i w odniesieniu do różnych dziedzin życia”. Swoiście uzupełnił słowa ks. Prymasa minister Tomasz Merta [Min. Kultury i Dziedzictwa Narodowego]. „Te Targi – mówił wiceminister – są jednym z dowodów na to, że żywotność katolicyzmu nie słabnie wraz z unowocześnianiem kraju, że Polska potrafi być i nowoczesna, i religijna”. Podkreślał też niezwykłą wagę chrześci-jańskich wydawnictw, których publikacje odnoszą czytelnika do źródeł kultury, a tym samym pozwalają mu ‘bardziej być’ i treścią wypełniają słowo ‘sens’. W ceremonii otwarcia XIII TWK uczestniczyli ponadto: Hanna Gronkiewicz-Waltz, Prezydent m.st. Warszawy, Magdalena Ślusarska, dyr. Instytutu Książki, Piotr Dobrołęcki, z Polskiej Izby Książki, oraz Konrad Hös, rzecznik prasowy Katolischer Medienverband.

Emocji dostarczył już pierwszy dzień Targów. Tego dnia odbył się bowiem panel: ‘Prawo człowieka do życia i śmierci…’. Punktem wyjścia była książka ks. prof. Wojciecha Bołoza Bioetyka i prawa człowieka, ale kontekstem dyskusji stały się wydarzenia, którymi od wielu tygodni żyje opinia publiczna w Polsce. Dość wspomnieć o Alicji Tysiąc, której batalia o prawo do aborcji wypełniała czołówki najważniejszych mediów. Nadto to spotkanie targowe zbiegło się w czasie z debatą sejmową dotyczącą ochrony życia od poczęcia do naturalnej śmierci. Nieco później podjęto równie ‘gorący’ społecznie temat: ‘Kościół PRL – blaski i cienie’. Dyskutowano zaś o bolesnych kartach najnowszej historii Kościoła w Polsce. Padło wiele cierpkich, ale i krzepiących słów. A dobrym podsumowaniem tego spotkania, którego moderatorem był doc. Antoni Dudek z IPN-u, była myśl ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego: „Nie można pomijać pewnych wydarzeń z historii – podkreślał. – Próba przemilczenia faktów prowadzi do zgorszenia”. Do podobnego może prowadzić brak wiedzy, o czym przekonywali uczestnicy debaty nad książką Mario Moraighiego Wielka księga Graala. Między historią a legendą, od króla Artura po Marię Magdalenę, która obala wiele społecznie szkodliwych mitów. Tego dnia rozmawiano też o sytuacji oficyn religijnych w Polsce. Punktem wyjścia był zaś przygotowany na Targi Raport o książce katolickiej 2007.

Drugi dzień Targów, sobota, obfitował w równie atrakcyjne spotkania, czego dowodem liczni słuchacze, którzy przybyli na warszawskie Stegny. Niewątpliwie najwięcej zainteresowania budził panel: ‘Odejścia z kapłaństwa… i powroty’ z udziałem ks. abpa Kazimierza Nycza, metropolity warszawskiego, i o. Józefa Augustyna SJ. Mówiono o bolesnych dla Kościoła sprawach, ale szczerze i otwarcie. Szukano przyczyn takich sytuacji, zastanawiano się nad konsekwencjami. Co ważne, nie potępiano. „Sprawa odchodzących księży – mówił ks. abp Nycz – jest bardzo bolesna dla biskupa. W takich sytuacjach zastanawiam się, czy zrobiłem wszystko”. To pewnie jedno z tych pytań, na które nie ma prostych odpowiedzi.  Takich właśnie brak, gdy szuka się przyczyn rozpadu małżeństwa. I o tym rozmawiano tego dnia, choć tematem panelu było… małżeńskie szczęście. Nieco później zastanawiano się nad właściwym ‘pozycjonowaniem’ świeckich w Kościele. Mówiono wiele o odpowiedzialności, ale i posłuszeństwie. W tym kontekście pojawił się problem ujawniania pewnych, trudnych dla Kościoła faktów. A rzecz dotyczyła przypadków współpracy znanych duchownych ze służbami specjalnymi PRL. „Dla dziennikarza katolika – twierdził Szymon Hołownia – opisanie trudnych sytuacji w Kościele nie kończy się wyłącznie na ujawnieniu ich. Tutaj dopiero zaczyna się jego praca, ponieważ dąży do rozwiązania zaistniałego problemu. Rola dziennikarza nie polega więc już tylko na przekazywaniu informacji, ale na komentowaniu ich i głoszeniu swoich opinii”. To ciekawe pendant do debaty o sposobie komunikacji zwłaszcza prawd bolesnych dla innych. 

W sobotni wieczór nastąpiło wręczenie Nagród Stowarzyszenia Wydawców Katolickich FENIKS 2007. W tym roku kapituła Nagrody FENIKS  przyznała 16 wyróżnień oraz 9 Nagród FENIKS 2007 [pełna lista nagrodzonych na stronie: http://swk.pl/feniks/laureaci/. Nagroda Główna FENIKS 2007 trafiła do rąk ks. prof. Marka Starowieyskiego za – jak napisano w uzasadnieniu – „wytrwałe poszukiwanie w mrokach chrześcijańskiego antyku pereł, dla posiadania których warto oddać wszystko”. Laureat Nagrody Głównej oprócz statuetki autorstwa Anny Wolskiej otrzymał czek w  wysokości 10 tys. złotych. Po tych doniosłych dla autorów i wydawców chwilach z koncertem muzyki sakralnej wystąpił Zespół Pieśni i Tańca ‘Śląsk’ im. Stanisława Hadyny pod batutą Krzysztofa Dziewięckiego. 

Niedziela była ostatnim dniem Targów. W tym dniu miała miejsca ważna debata o ‘trudnej obecności’ Boga we współczesnej kulturze. Nad tym: ‘W jaki sposób mówić o Bogu po «śmierci Boga» zastanawiali się: Dariusz Karłowicz, autor książki Arcyparadoks śmierci, Paweł Lisicki [red. nacz. „Rzeczpospolitej”] oraz Grzegorz Górny [Fronda]. 

W tym roku Targi, na których wystawiało się niemal 90 wystawców,  już po raz drugi, zostały dofinansowane w ramach Programu operacyjnego ‘Promocja czytelnictwa’ Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wszelkie informacje o XIII Targach Wydawców Katolickich dostępne są na stronie internetowej pod adresem: www.swk.pl.

Znany jest już termin XIV Targów Wydawców Katolickich, które odbędą się w dniach 28-30 marca 2008 roku w Warszawie. Już dziś na nie zapraszamy.

Ks. Marek Otolski MIC, dyr. Targów Wydawców Katolickich
Krzysztof R. Jaśkiewicz, rzecznik prasowy XIII TWK