Przez lata Port Literacki zaskakiwał, inspirował, łamał schematy i wyobrażenia o imprezie poświęconej książkom oraz, na przekór popkulturowej rzeczywistości, przyciągał tłumy. Na festiwalu debiutowali, występowali i przywracani byli polskiej literaturze nieomal wszyscy najważniejsi poeci. Gościła tu też ponad setka zagranicznych twórców z blisko trzydziestu krajów z Laurie Anderson, Jorie Graham, Hertą Müller i Edmundem White’em na czele. Legnicka, a następnie wrocławska impreza stała się jedną z ważniejszych polskich kulturalnych marek na świecie. Swój jubileusz świętowała dwudziestoma specjalnymi wydarzeniami w Barcelonie, Berlinie, Edynburgu, Hajdarabadzie, Kalkucie, Kopenhadze, Moskwie, New Delhi, Niżnym Nowogrodzie, Oslo, Pilznie, Pradze, Rydze, Taborze, Tallinie, Tartu i Wilnie.

Teraz festiwal zapoczątkowany w 1996 roku Europejskimi Spotkaniami Pisarzy, przemianowanymi w 1997 roku na Fort Legnica, w 2000 roku na Port Legnica, a w 2004 roku na Port Literacki Wrocław przenosi się w nietypowe miejsce, zyskuje nowych krajowych i międzynarodowych partnerów oraz uzupełnia swój program o Europejskie Forum Literackie, by mierzyć się z problemami współczesnej literatury.

Nowa nazwa – Stacja Literatura 21– akcentuje miejsca wydarzeń: stację narciarską Czarna Góra w Siennej oraz byłą stację PKP w Stroniu Śląskim, gdzie zaczynały się tory, a pasażerowie ruszali w drogę. Ten “początek” symbolizuje zorientowanie imprezy na rozpoczynających swoją literacką przygodę autorów, liczba “21” podkreśla zaś kontynuację najstarszego krajowego festiwalu literackiego.

Wyjątkowość tego festiwalu na tle innych podobnych wydarzeń to nie tylko lokalizacja i niemainstreamowi uczestnicy, ale także jego program podporządkowany jednemu wątkowi. Motywem przewodnim 21. edycji będzie temat “Debiut i co dalej?” (Debut: what next?). Zagraniczni agenci, wydawcy, organizatorzy festiwali, dyrektorzy instytucji, promotorzy książek i tłumacze szukać będą odpowiedzi na pytania: “Jak wyszukiwać literackie talenty?”, “Jak wspierać młodych autorów?” i “Jak zostaje się międzynarodowym autorem?”. W trakcie dwunastu spotkań poznamy najciekawsze Nowe głosy z Europy i Polski, przyjrzymy się drugim książkom w dorobku autorów, dowiemy się, jak to jest ponownie debiutować, w nieco innej literackiej roli, porozmawiamy o tym, jak debiutowano dawniej, oraz uzupełnimy warsztat początkujących krytyków, tłumaczy i poetów.

Wśród gości Europejskiego Forum Literackiego znajdą się tak wybitne postaci, jak: Jürgen Jacob Becker, Cristina Fuentes La Roche, Antonia Lloyd-Jones, David Lopez del Amo, Roman Simić, Beata Stasińska, Margit Walsø. Debaty poprowadzą: Mika Buljević, Alexandra Büchler, Ilke Froyen oraz Michał Chaciński. Nowe głosy z Europy – Bruno Vieira Amaral (Portugalia), Juana Adcock (Meksyk / Szkocja), Clare Azzopardi (Malta), Rumena Bužarovska (Macedonia), Erika Fatland (Norwegia), Albert Forns (Katalonia), Anja Golob (Słowenia), Árpád Kollár (Węgry), Ciwanmerd Kulek (Turcja) i Zoran Pilić (Chorwacja) – odwiedzają obecnie najważniejsze literackie festiwale na świecie, ale całą dziesiątkę zobaczyć i usłyszeć będzie można tylko w Stroniu Śląskim.

Nowe głosy z Polski to: Tomasz Bąk, Szymon Domagała-Jakuć, Konrad Góra, Szczepan Kopyt, Kamila Janiak, Jakobe Mansztajn, Dawid Mateusz, Kira Pietrek, Piotr Przybyła, Maciej Taranek i Ilona Witkowska. Ich twórczość przybliżą najzdolniejsi krytycy młodego pokolenia: Paweł Kaczmarski, Marta Koronkiewicz oraz Maja Staśko. “Debiut po debiucie” zaliczą: Justyna Bargielska (jako autorka książki dla dzieci), Tadeusz Dąbrowski (jako prozaik), Jakub Głuszak (jako tłumacz wierszy Adrienne Rich) oraz nominowana do tegorocznej edycji Nike – Bronka Nowicka (filmowiec a teraz także poetka). O swoich drugich książkach opowiedzą: Sławomir Elsner, Katarzyna Fetlińska i Szymon Słomczyński.

Każde festiwalowe wydarzenie to tradycyjnie premiera wydawnicza. Wśród nich znajdą się książki przekładowe – przygotowane przez Hannę Igalson-Tygielską, Halinę Kralową, Jerzego Jarniewicza, Annę Wasilewską oraz Szymona Żuchowskiego – europejskich klasyków Raymonda Queneau, Jamesa Joyce’a, Nathalie Sarraute i Tommasa Landolfiego, które będą pretekstem do rozmów o tym, jak niegdyś wyglądały debiuty. Każdy dzień zamknie koncert z udziałem muzycznych debiutantów – najciekawszych Nowych muzycznych głosów z Polski – zespołu Hańba!, Mary Komasy oraz Organka. Spotkania poprowadzą m.in. Kacper Bartczak, Adam Lipszyc, Paulina Małochleb, Tomasz Pindel, Arkadiusz Żychliński. Dla każdego z nich będzie to debiut w takiej roli na festiwalu Biura Literackiego.

Najbardziej rozpoznawalnym debiutantem na festiwalu będzie… Ryszard Krynicki. Debiutantem, ponieważ obecność wybitnego poety wiąże się z publikacją jego pierwszej książki Pęd pogoni, pęd ucieczki w postaci, w jakiej miała się niegdyś ukazać (wersja wydrukowana w 1968 roku jest nieuznawana przez autora z powodu ingerencji cenzury i wydawcy). Zaplanowano także “Pracownie literackie”: krytyczną, twórczą, przekładową i kadrową – poprowadzone przez uznanych wykładowców, takich jak: Michał Merczyński, Marta Podgórnik czy Paweł Potoroczyn. Spotkania te odbywać się będą w warunkach domowych – w mieszkaniach znajdujących się w kompleksie Apartamenty Czarna Góra. Nabór na nie rozpocznie się za kilka dni.

Dodatkowe informacje na temat imprezy dostępne są na stronie www.biuroliterackie.pl oraz profilu https://www.facebook.com/BLiterackie.