Wniebowstąpienia Konwickiego

Przemysław Kaniecki

Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa

Stron: 258, oprawa miękka

ISBN: 978-83-64003-16-5

Książka przedstawia prozę i filmy Tadeusza Konwickiego przede wszystkim z okresu od połowy lat 40. do początku lat 70. Skupia się na płaszczyźnie egzystencjalnej utworów: pokazuje sposoby ujmowania przez pisarza i reżysera problematyki miłości oraz śmierci, a także formułowaną przez Konwickiego autoironiczną refleksję na temat uprawiania twórczości. Szczegółowej analizie poddane zostają między innymi Zaduszki, Sennik współczesny, Salto i Wniebowstąpienie.

* * *

Po gazecie, pod którą we Wniebowstąpieniu Tadeusza Konwickiego leży główny bohater z rozbitą potylicą, wspina się siedmiokropkowa biedronka. Bohater widzi najpierw czarne litery tytułu prasowego, „Nowy kryzys ś…”, a zaraz potem zwraca jego uwagę boża krówka. Jakby wyłania się ona z alarmującego napisu i jest dla bohatera oparciem w tej pierwszej chwili dezorientacji.

Nie jest to jedyna biedronka u Konwickiego, biedronki pojawiają się także w następnych utworach, i to dość regularnie. Na przykład w Nic albo nic – w ostatniej, wizyjnej części powieści. W Kronice wypadków miłosnych – na sukni zasypiającej po zażyciu trucizny Aliny. W Małej Apokalipsie podczas sceny miłosnej główny bohater, na kilka godzin przed dokonaniem samospalenia, zauważa owada we włosach Nadziei.

W Bohini panna Helena wszędzie widzi biedronki, po raz pierwszy – na głowie Eliasza Szyry. Co łączy te wszystkie biedronki? To samo, co łączy bohaterów tych powieści – znajdują się na brzegu śmierci. „Boży” owad we wszystkich wspomnianych scenach podkreśla bliskość śmierci, ale też w wielu wypadkach jakoś bohaterów pokrzepia, pomaga im stawić czoła trudnej rzeczywistości, pomaga na chwilę ją „obłaskawić”, choćby emocjonalnie.