Tematem 30. edycji Festiwalu Kultury Żydowskiej jest ogień – najsilniejszy z czterech żywiołów, kojarzący się z siłą, energią i pasją. Jego echo odbija się także w zróżnicowanym programie wydarzeń literackich.

Podczas festiwalu miłośnicy literatury będą mieli możliwość spotkania ze znakomitymi twórcami. Z Namiotu Spotkań połączymy się z laureatem nagrody Bookera Davidem Grossmanem oraz posłuchamy o doświadczeniu emigracji z perspektywy Piotra Smolara. Dyskusje moderowane będą przez znane postacie świata literatury: Małgorzatę Szczurek, Szymona Kloskę czy Grzegorza Jankowicza. Dzięki Grupie Studnia O. zanurzymy się w opowieściach Menachema Kipnisa i Szmuela Josefa Agnona. Trwa Rok Lema, nie zabraknie więc jego twórczości na FKŻ: wspólnie z Dorotą Masłowską i Aleksandrą Przegalińską zastanowimy się nad wizjonerstwem i współczesnymi technologiami, które autor Solaris przewidział dekady temu w swoich książkach. Wysłuchamy także specjalnego muzycznego setu w wydaniu zespołu Vysoké Čelo inspirowanego twórczością Lema. Pasmo literackie na 30. FKŻ domknie Michał Nogaś i Bernardo Kuciński w trudnej, ale niezwykle ważnej rozmowie na temat rozliczania odpowiedzialności za zbrodnie z przeszłości. Zapraszamy na spotkania z literaturą na krakowskim Kazimierzu od 26 czerwca do 4 lipca!

 

PROGRAM PASMA LITERACKIEGO 30. FKŻ

26.06, sobota, 16.30 | Prorok Lem? O sepulkach i robotach wokół nas

Dyskusja: Dorota Masłowska, Aleksandra Przegalińska

Prowadzenie: Szymon Kloska

Trwał głęboki PRL, kiedy Stanisław Lem opisywał w swoich książkach narzędzia i wynalazki, które dzisiaj nazywamy internetem, wyszukiwarką Google, e-bookami, tabletami i drukiem 3D. Na ile prognozy formułowane pół wieku temu przez patrona roku 2021 nadają się do opisu współczesnej rzeczywistości? Do ponownej lektury autora Dzienników gwiazdowych zaprosiliśmy jedną z najważniejszych polskich pisarek Dorotę Masłowską oraz Aleksandrę Przegalińską – filozofkę i futurolożkę specjalizującą się w badaniach nad rozwojem sztucznej inteligencji. Co wyniknie z tego spotkania?

Spotkanie organizowane w ramach obchodów stulecia urodzin Stanisława Lema.

 

26.06, sobota, 18.00 | Koncert: Vysoké Čelo (PL)

Koncert: Vysoké Čelo

Vysoké Čelo to elektroniczny kwartet powstały w Policach w 2014 roku w składzie Janusz i Maciej Jurga oraz Damian Wolski i Filip Sroka. Grupa lubuje się w niecodziennych wycieczkach i perturbacjach gatunkowych, łącząc ze sobą surowy ambient, psychodeliczny folk i progresywną elektronikę. Podczas specjalnego setu z okazji stulecia urodzin Stanisława Lema grupa zaprezentuje m.in. utwory z płyty Űrutazás (2017) zainspirowane książkami najpopularniejszego polskiego pisarza wszech czasów. Nasycone motywem podróży kosmicznych brzmienia uzupełnią autorskie wizualizacje.

Wydarzenie organizowane w ramach obchodów stulecia urodzin Stanisława Lema.

 

27.06, niedziela, 17.00 | Zły Żyd. Spotkanie z Piotrem Smolarem

Spotkanie: Piotr Smolar

Prowadzenie: Małgorzata Szczurek

Historia trzech pokoleń polsko-żydowskiej rodziny opisana w autobiograficznej książce Zły Żyd Piotra Smolara układa się w opowieść o świecie, którego właściwym spoiwem są sprzeczności – pomiędzy tolerancją i nietolerancją, pamięcią i niepamięcią, asymilacją i kultywowaniem odrębności losu. Z francuskim dziennikarzem polskiego pochodzenia związanym z dziennikiem „Le Monde” połączymy się, by porozmawiać o tym, w jaki sposób doświadczenie imigracji rodziców przekłada się na dorastanie dzieci i czy piętno „inności” może w paradoksalny sposób dawać siłę.

Spotkanie w formie hybrydowej – połączenie online z udziałem publiczności.

 

30.06, środa, 18.00 | W ogniu opowieści. Spotkanie z Davidem Grossmanem

Spotkanie: David Grossman

Prowadzenie: Grzegorz Jankowicz

Najwybitniejszy żyjący izraelski prozaik, laureat Międzynarodowej Nagrody Bookera za powieść Wchodzi koń do baru (2017) będzie gościem spotkania w ramach pasma literackiego na 30. FKŻ. Na świecie ceniony jako autor bezustannie śrubujący standardy psychologicznej głębi tworzonych przez siebie postaci i narracji, w Polsce kojarzony również jako miłośnik i popularyzator twórczości Brunona Schulza, a w Izraelu – jeden z najważniejszych orędowników trwałego porozumienia pomiędzy Żydami i Palestyńczykami. Z Davidem Grossmanem połączymy się prosto z przestrzeni namiotu FKŻ. Rozmowę poprowadzi Grzegorz Jankowicz – pisarz, filozof literatury, Dyrektor Programowy Festiwalu Conrada.

Spotkanie w formie hybrydowej – połączenie online z udziałem publiczności.

 

30.06, środa, 20.00 | Opowiadane na żywo – Głupcy z Chełma na podstawie opowiadań Menachema Kipnisa

Storytelling: Beata Frankowska, Jarosław Kaczmarek

Książki dobrze smakują opowiadane na żywo, dlatego podczas pasma literackiego na 30. FKŻ zdecydowaliśmy się nawiązać współpracę z tymi, którzy przywracają moc tradycyjnego opowiadania nie tylko na scenie, ale też w przestrzeniach miejskich i plenerowych, jak ogród, kawiarnia i ulica – współczesnymi hakawati, znanymi chociażby z zaułków miast na Bliskim Wschodzie. Podczas dwóch godzinnych programów, przygotowanych przez opowiadaczy i opowiadaczki z Grupy Studnia O., organizatora Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Opowiadania w Warszawie, przyjrzymy się dwóm, zupełnie od siebie różnym tekstom – opowiadaniom Menachema Kipnisa z tomu Rabin bez głowy i Przysiędze wierności Szmuela Josefa Agnona.

Przedwojenny „żydowski Wąchock”, miasto Chełm obrosło w kulturze jidysz nieskończonym bogactwem anegdot i opowieści, cytowanych i podawanych dalej w największych pozostawionych przez nią tekstach, z powieściami Singera na czele. „O mieszkańcach tego miasta powiada się (…) nieco żartobliwie, że nie należy ich nazywać głupcami z Chełma, lecz ogłupiaczami z Chełma, w istocie bowiem nie są oni głupi, lecz próbują zrobić głupców z innych ludzi” – pisał w swoim zbiorze Rabin bez głowy i inne opowieści z Chełma Menachem Kipnis. Kim byli owi „głupcy”, dlaczego nazywano ich wymiennie „mędrcami” i co łączy ich z mistrzem paradoksu Hodżą Nasreddinem – arabskim odpowiednikiem żydowskiego Szlemiela? I wreszcie: co mają nam do opowiedzenia dzisiaj, w czasach zarazy?

 

1.07, czwartek, 20.00 | Opowiadane na żywo – Przysięga wierności Szmuela Josefa Agnona

Storytelling: Beata Frankowska, Jarosław Kaczmarek

Drugi wieczór ze sztuką opowiadania przygotowany we współpracy z opowiadaczami i opowiadaczkami z Grupy Studnia O. – organizatorami Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Opowiadania.

Akcja mikropowieści laureata literackiej Nagrody Nobla z dawnej Galicji, Szmuela Josefa Agnona (1887-1970) pt. Przysięga wierności rozgrywa się w środowisku żydowskich imigrantów w Jaffie na początku XX wieku. Pełna pięknych niedomówień historia młodego osadnika, Jakoba Rechnitza, i jego ukochanej, Szoszany Ehrlich, to skondensowany konflikt uczuć i planów, a przede wszystkim podjętych jeszcze przed porzuceniem Europy zobowiązań. Narracja opowiadana z dwóch perspektyw – męskiej i kobiecej – oscyluje między poetyką jawy i snu, z towarzyszeniem hipnotycznych dźwięków gitary elektrycznej. Wieczór w namiocie FKŻ będzie premierową adaptacją sceniczną powieści jednego z ojców literatury hebrajskiej w przekładzie Piotra Pazińskiego.

 

4.07, niedziela, 17.00 | Długi cień kata. Spotkanie z Bernardo Kucinskim

Spotkanie: Bernardo Kucinski

Prowadzenie: Michał Nogaś

Narrator powieści K. Relacja z pewnych poszukiwań – autorstwa Bernardo Kucinskiego, brazylijskiego dziennikarza polsko-żydowskiego pochodzenia – podejmuje długoletnie i bezowocne poszukiwania córki zaginionej w czystkach politycznych z okresu rządów junty wojskowej. Fikcja oparta na prawdziwej historii zaginięcia siostry autora podniosła w Brazylii ważną debatę związaną z nierozliczeniem sprawców mordów dokonanych w latach 70. XX wieku na zlecenie współpracującego z ówczesnymi władzami USA reżimu, a nawet zamiataniem sprawy pod dywan przez przedstawicieli obecnych władz. „Kto szuka kości? Psy szukają kości” – usłyszeli bliscy ofiar od obecnego prezydenta Jaira Bolsonaro. Z bohaterem jednej z najbardziej poruszających rozmów zamieszczonych w tomie Z niejednej półki Michała Nogasia połączymy się z namiotu FKŻ.

Spotkanie w formie hybrydowej – połączenie online z udziałem publiczności.

 

 

źródło: miastoliteratury.pl