Rzymscy cesarze wciąż nam towarzyszą. Minęły prawie dwa tysiące lat, odkąd Rzym przestał być stolicą imperium, ale nawet dziś, niemal każdy rozpoznaje imię a czasami nawet wygląd Juliusza Cezara albo Nerona. Ich twarze patrzą na nas nie tylko z muzealnych gablot czy ścian galerii, ale też pojawiają się w filmach, reklamach i karykaturach. Dlaczego wizerunki tych władców Rzymu – mimo że uchodzili za autokratów i tyranów – są wciąż ważne w historii sztuki i kultury?

Odpowiedzi na to pytanie udziela Mary Beard w swojej nowej książce Dwunastu cesarzy, która już 22 listopada trafi do księgarń.

Fascynująca opowieść autorki bestsellera SPQR: Historia starożytnego Rzymu o tym, jak wizerunki rzymskich autokratów od przeszło dwóch tysięcy lat wpływają na sztukę, kulturę i reprezentacje władzy

Jak wygląda oblicze władzy? Kto i dlaczego zostaje upamiętniony w sztuce? Jak reagujemy na pomniki polityków, których nie darzymy aprobatą? W niniejszej książce — na tle dzisiejszych „wojen z pomnikami” — Mary Beard snuje opowieść o tym, jak portrety bogatych, potężnych i sławnych zachodniego świata były kształtowane przez wizerunki władców rzymskich, zwłaszcza „dwunastu cesarzy”: od bezwzględnego Juliusza Cezara po znęcającego się nad muchami Domicjana. Autorka zadaje pytania, dlaczego ci zbrodniczy autokraci odgrywali tak wielką rolę w sztuce od starożytności po czasy obecne, kiedy karykaturzyści wciąż przedstawiają nieszczęsnych przywódców jako Neronów muzykujących podczas pożaru Rzymu.

Podkreśliwszy znaczenie cesarskich portretów w polityce rzymskiej, Beard w tej bogato ilustrowanej książce prowadzi czytelnika przez dwa tysiące lat historii sztuki i kultury; oferuje świeże spojrzenie na dzieła artystów od Memlinga i Mantegni, a także pokoleń tkaczy, ebenistów, złotników, rytowników i ceramików. Śledzimy zaskakującą historię zamieniania tożsamości płynącego z niewiedzy lub celowych błędnych identyfikacji, fałszerstw i nierzadko ambiwalentnych przedstawień władzy.

Od dokonanej przez badaczkę rekonstrukcji wspaniałej, nieistniejącej już Sali Cesarzy Tycjana po jej reinterpretację słynnych cezariańskich tapiserii Henryka VIII – Dwunastu cesarzy przedstawia zawiłe losy jednych z najbardziej ambitnych i niepokojących portretów władzy, jakie stworzono.

 

 

Jak to wspaniale pokazuje ta książka, nikt nie ma większych kwalifikacji niż Mary Beard, by przeprowadzić nas przez — krętą jak labirynt i pełną niebezpieczeństw — wielką lustrzaną galerię, która oddziela nas od dwunastu cesarzy –
TOM HOLLAND autor książki Juliusz Cezar kontra Rzym: Triumf i tragedia republiki

Mary Beard jest profesorem filologii klasycznej w Newnham College w Cambridge i redaktorką działu klasycznego w tygodniku „The Times Literary Supplement”. Zyskała światowe uznanie środowiska uniwersyteckiego, jest członkiem British Academy oraz American Academy of Arts and Sciences. Napisała m.in.: SPQR: Historia starożytnego Rzymu (REBIS 2016), bestseller Pompeje. Życie rzymskiego miasta (REBIS 2010), za który otrzymała Nagrodę Wolfsona, oraz Partenon (REBIS 2018), The Roman Triumph i Confronting Classics. Dwa zbiory tekstów zamieszczanych przez autorkę na blogu, It’s a Don’s Life oraz All in a Don’s Day, przyniosły jej wielką popularność.