Znana jest już długa lista książek nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus w 2022 roku. Jury spośród stu zakwalifikowanych tytułów wybrało czternaście, które powalczą o finał i nagrodę w wysokości 150 tys. zł. Zwycięzcę bądź zwyciężczynię Angelusa poznamy 15 października. Wcześniej, we wrześniu, zostanie wskazana finałowa siódemka.

W tym roku o nominacjach i wynikach decyduje nowo powołane gremium jurorskie, któremu przewodniczy Martin Pollack (austriacki pisarz i tłumacz literatury polskiej, laureat Angelusa z 2007 roku). Wraz z nim w jury zasiadają: Wojciech Browarny (literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego), Kinga Dunin (socjolożka, publicystka, krytyczka literacka), Michał Nogaś (dziennikarz radiowy i prasowy specjalizujący się w literaturze), Mykoła Riabczuk (ukraiński krytyk literacki i eseista), Justyna Sobolewska (krytyczka literacka, dziennikarka tygodnika „Polityka”) oraz Andrzej Zawada (krytyk i historyk literatury, professor emeritus Uniwersytetu Wrocławskiego).

Najwięcej – aż pięć – nominacji mają w tym roku książki polskie. Po dwie pozycje reprezentują Ukrainę i Białoruś, a listę uzupełniają publikacje z Czech, Estonii, Węgier oraz powieść autorki rumuńsko-mołdawskiej.

Oto lista zakwalifikowanych książek:

1. Andrej Adamowicz, „Pieśń o Cimurze”, tłum. Bohdan Zadura, Kolegium Europy Wschodniej (Białoruś)
2. Alhierd Bacharewicz, „Sroka na szubienicy”, tłum. Igor Maksymiuk, Jan Maksymiuk, Fundacja Pogranicze i Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” (Białoruś)
3. Kapka Kassabova, „W stronę Ochrydy. Podróż przez wojnę i pokój”, tłum. Krzysztof Środa, Wydawnictwo Czarne (Bułgaria)
4. Andrus Kivirähk, „Listopadowe porzeczki”, tłum. Anna Michalczuk-Podlecki, Wydawnictwo Literackie (Estonia)
5. Wasyl Machno, „Kalendarz wieczności”, tłum. Bohdan Zadura, Państwowy Instytut Wydawniczy (Ukraina)
6. Zoltán Mihály Nagy, „Szatański pomiot”, tłum. Daniel Warmuz, Warsztaty Kultury (Węgry)
7. Piotr Oczko, „Pocztówka z Mokum. 21 opowieści o Holandii”, Wydawnictwo Znak (Polska)
8. Edward Pasewicz, „Pulverkopf”, Wielka Litera (Polska)
9. Marian Pilot, „Dzikie mieso”, Korporacja Ha!art (Polska)
10. Ołeh Polakow, „Lodowa karuzela”, tłum. Ryszard Kupidura, Wydawnictwo Anagram (Ukraina)
11. Jaroslav Rudiš, „Ostatnia podróż Winterberga”, tłum. Małgorzata Gralińska, Książkowe Klimaty (Czechy).
12. Andrzej Stasiuk, „Przewóz”, Wydawnictwo Czarne (Polska).
13. Katarzyna Surmiak-Domańska, „Czystka”, Wydawnictwo Czarne (Polska)
14. Tatiana Țîbuleac, „Lato, gdy mama miała zielone oczy”, tłum. Dominik Małecki, Książkowe Klimaty (Rumunia-Mołdawia).

Z tej listy do finału Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus trafi siedem tytułów, które jury wskaże na początku września. Od 2020 roku autorki i autorzy książek zakwalifikowanych do finałowej siódemki mogą liczyć na wyróżnienia finansowe 5 tys. zł. Zwycięzca otrzyma tradycyjnie 150 tys. zł., co czyni Angelusa najwyżej opłacaną nagrodą literacką w Polsce. Do konkursu zgłaszać można polskie wydania książek z 22 krajów Europy Środkowej i co interesujące, do tej pory statuetka tylko raz trafiła w ręce polskiego autora (był to Maciej Płaza), za to aż czterokrotnie zdobyły ją pisarki i pisarze ukraińscy (Jurij Andruchowycz, Oksana Zabużko, Serhij Żadan i Kateryna Babkina). Jak będzie w tym roku? Przekonamy się w październiku.

Angelus to również nagroda za przekład w wysokości 40 tys. zł. Wyróżniona nią zostaje autorka lub autor przekładu na język polski zwycięskiej książki, a w przypadku, gdy laureatem jest pisarz z Polski, jury wskazuje tłumaczkę/tłumacza innej z finałowych pozycji. Pulę angelusowych nagród uzupełnia Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej – upamiętniająca pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. O tym, w czyje ręce trafia, decyduje publiczność w internetowym głosowaniu (oddając głosy na książki z finałowej siódemki), a zwyciężczyni bądź zwycięzca tego plebiscytu otrzymuje zaproszenie na trzymiesięczną rezydencję literacką we Wrocławiu.